Prof. Dr. Kemal BUHARALIOĞLU bu derste myastenia gravis hastalığında antikolinesterazların kullanım alanlarından biri olan edrofonyum testini ele alınıyor. Edrofonyumun tanıdaki önemi, nasıl uygulandığı ve diğer hastalıklarla ayırıcı tanıda nasıl kullanıldığı detaylarıyla anlatılıyor. Ayrıca, myasteni krizi ve kolinerjik krizin ayrımında edrofonyumun rolünü vurguluyor.
1. Tanı Zorluğu:
Myastenia gravis (MG) diğer nöromüsküler hastalıklardan (motor nöron hastalıkları, multipl skleroz, musküler distrofi vb.) ayrılması zor olan, kas güçsüzlüğü ile belirgin bir hastalıktır. Kesin tanı tedavi planlaması için kritiktir.
2. Edrofonyum Testinin Önemi:
Edrofonyum asetilkolinesterazı geri dönüşlü inhibe ederek asetilkolin etkisini artırır. Hızlı etkili (30 saniyede başlar) ve kısa süreli (10 dakika) olduğu için tercih edilir. Pozitif yanıt, kas gücünde geçici artış olup MG tanısını destekler.
3. Testin Uygulanışı ve Dikkat Edilecekler Noktalar:
İlk aşamada 2 mg intravenöz edrofonyum uygulanır. Etkisiz ise 45 saniye sonra 8 mg daha uygulanır. Bulantı, diyare, salivasyon, fasikülasyon, bradikardi ve senkop gibi advers etkiler görülebilir. Acil durumlar için 0,6 mg atropin hazır bulundurulmalıdır.
4. Değerlendirme:
Kas gücü artışı dil fasikülasyonuyla birlikte olmamalıdır. Hasta konuşma düzelmesi veya oküler kaslarda güç artışı gibi objektif kriterleri yerine getirmelidir.
5. Alternatif Tanı Yöntemleri:
a) Modern Yöntemler: Kas biyopsisi, antireseptör antikor testi, elektrodiagnostik testler yaygınlaşmıştır.
b) Buz Torbası Testi: Pitozda düzelme (≥2 mm) MG tanısını destekler. Soğuk, asetilkolinesteraz aktivitesini azaltır.
6. Edrofonyumun Diğer Kullanım Alanı: Myasteni Krizi ve Kolinerjik Kriz Ayırımı
a) Myasteni krizi: Antikolinesteraz eksikliği nedeniyle kas güçsüzlüğü görülür; hastanın kullandığı antikolinesteraz dozu artırılmalıdır.
b) Kolinerjik Kriz: Antikolinesteraz fazlalığı nedeniyle nikotinik ve muskarinik aşırı uyarılma görülür. Nikotinik reseptörlerin aşırı uyarılması depolarizasyonla bloğa neden olur. Antikolinesteraz ilaç kesilmelidir.
c) Bu Ayırımın Önemi: İki durumda da kas güçsüzlüğü görülmesi klinik yanılgılara ve yanlış tedavilere yol açabilir.
